DOKAP bölgesindeki Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon şehirlerini kapsayan Karadeniz Kültür Envanteri çalışması, konularında uzman akademisyen ve bilim adamlarının da katkılarıyla araştırma, tespit, belgeleme (görsel, işitsel, yazılı), veri tabanına işleme, raporlama şeklinde tanımlandı.
70 bin kilometreden fazla yol kat edildi
Resmi rakamlara göre 4.026.821 kişinin yaşadığı 48.256 m2’lik alanda kurulu 8 il ve 99 ilçesinn tümünü içine alan her bir adımının tanımlanması anlamına gelen çok ayrıntılı bir literatür çalışmasıyla, her konunun uzmanları tarafından incelenerek değerlendirilen ve keşifle tamamlanan proje kapsamında 70 bin kilometreden fazla yol katederek, 320 bini aşkın fotoğraf, 42 bin dakikanın üzerinde 4K video kaydının yanında, ayrıca 300 adet 360 derece video ve 250 adet 360 derece fotoğraf ilavesiyle Türkiye’de ilk kez bu kadar ayrıntılı bir kültür envanteri projesi yapılmış oldu.
Tescilli bazı varlıkların güncellenmediği için kaybolmuş, tescilli varlıkların %70 fazlasının da tescilsiz olduğunu belgeleyen envanter çalışmasıyla, Doğu Karadeniz'in doğa ve kültür varlıkları tümüyle kayıt altına alındı.
Türkiye’de ilk kez bu kadar geniş ölçekli bir çerçevede hazırlanan Karadeniz Kültür Envanteri, binlerce varlığın sınıflandırıldığı devasa bir veritabanı olarak kültürel varlıkların takibi, turizmin gelişmesi ve çevresel sürdürülebilirliğe önemli katkıda bulunacak.
Karadeniz Kültür Envanteri, taşınmaz kültür varlıkları, doğal varlıklar, halk kültürü ve müzeler başlıkları altında sınıflandırıldı.
Tescilsiz çok sayıda doğal varlık tespit edildi
Karadeniz’de Zamanın İzleri - Karadeniz Kültür Envanteri Projesi kapsamında Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon şehirlerinde 5.697 adet taşınmaz kültür varlığı kayıt altına alındı.
Literatür çalışmaları sonucunda, DOKAP Bölgesi’nde toplam 496 adet Doğal Varlık bileşeni tespit edildi. Saha çalışmalarının ardından doğal varlıklar bileşenindeki 64 adet varlığın bir kısmının tescilsiz olduğu bir kısmının ise çeşitli nedenlerle (kesilme, devrilme, yangına maruz kalma, kuruma, baraj yapımı esnasında tahrip edilme vb.) alandan kaybolduğu belirlendi.
Bu proje kapsamında, DOKAP bölgesinin en bilindik ve hiç bilinmeyen yerlerine gidilerek, daha önce tescil edilmemiş 309 doğal varlık tespit edildi ve böylece kayıt altındaki doğal varlık sayısı 741 adede ulaştı. Şelalelerden göllere, anıt ağaçlardan doğal yaşlı ormanlara, mağaralardan yer altı şehirlerine, kanyonlardan yaylalara, 35 farklı bileşenden oluşan bu tespitler, DOKAP bölgesinin ana kaynaklarından olan ormanların içerisinde, geçmişten günümüze, günümüzden geleceğe taşınmak üzere tescillenmiş kayıt altına alınmış oldu.
DOKAP Başkanı Yusuf Mengi: “Karadeniz’i doğru tanıyarak, gelecek nesillere anlatmalıyız”
Karadeniz Kültür Envanteri çalışmasının sadece bir araştırma, veri toplama çabasından ibaret olmadığının altını çizen Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Başkanı Yusuf Mengi, “Amacımız toplanacak bilimsel verilerden yola çıkarak, 21. yüzyıl başında Karadeniz’in bir kültür ve doğal bölge olarak ilerlemesi için gereken adımlara ve politikalara ilişkin önerilerde bulunmaktır.” şeklinde konuştu.
Karadeniz’de Zamanın İzleri - Karadeniz Kültür Envanteri Projesi’nin bölge için önemine dikkat çeken Mengi şöyle konuştu:
“Karadeniz Kültür Envanteri Projesi, Doğu Karadeniz Coğrafyasının sahip olduğu tüm değerlerin belirlenmesini, bu değerlerin önce korunup sonra da tek tek ekonomiye kazandırılarak bölge insanının ekonomik ve sosyal yönden eşik atlamasını sağlayacak doğru projeksiyonlara imkân verecektir. Bu sebeple Karadeniz’de Zamanın İzleri Projesi öncelikle ‘Karadeniz Ürünü’nün geliştirilmesi ve esnek alt başlıklar halinde çeşitlendirilmesi gibi konuları dikkate alan bir yaklaşımla hazırlandı.”
Projeyi yürüten TMarka Genel Müdürü İmdat Demir, dünyada oluşan turizm trendlerine baktığımızda turistlerin artık bozulmamış doğa, otantik kültür ve tarih talep ettiğini belirterek şunları söyledi:
“Tüm bu trendler sahip olduğu doğal ve kültürel varlıklar ve tarihi yerleri ile göz dolduran Doğu Karadeniz bölgemiz için büyük bir avantaj anlamına geliyor. Bu çalışma ile Doğu Karadeniz Bölgemizin doğal ve kültürel bütün zenginlikleri belirlendi ve kayda geçirildi. Karadeniz’de Zamanın İzleri - Karadeniz Kültür Envanteri Projesi Karadeniz Bölgesi’nin kültür ve turizm politikalarını yönlendiren siyasetçiler, yöneticiler, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları için kritik bir kaynak hükmünde işlev görecek nitelikte bir proje oldu.”