Uluslararası Yatırım Uzmanı ve Avukat Abide Gülel Saral, turizm sezonu başlarken yaşanan kaosun nedenleri ve çözüm yolları hakkında önemli bilgiler verdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ülke genelinde mühürlenen 4 bin otelin, binlerce yerli ve yabancı turisti zor durumda bıraktığına değinen Saral, bazı otellerin, parasını ödeyerek müşterilerini başka otellere yerleştirdiğini ifade etti. Mühürlenen otelin sokakta kalan müşterisine yer bulma ya da ücret iadesi yapma zorunluluğu olmadığını vurgulayan Saral, “Yaz tatil için yola çıkmadan önce otelinizi arayıp bir sorun olup olmadığını öğrenmelisiniz” dedi.
Avukat Abide Gülel Saral konuyla ilgili şunları söyledi:
Bu kaos neden yaşanıyor?
“Bugüne kadar otel açacak bir kişi, öncelikle çalışma ruhsatı için belediyeye başvururdu. Belediye de gerekli denetimleri yaparak uygunsa çalışma ruhsatını verirdi.
Eskiden ‘turizm işletme belgesi’ denilen bir belge vardı. Bazı turizm işletmeleri prestij için bazıları da devlet teşviklerinden yararlanmak için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurarak bu belgeyi alırdı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2021 yılında bir düzenleme yaparak turizm işletme belgesini konaklama hizmeti veren her tesis için zorunlu hale getirdi. Bu düzenlemeye çok önemli bir madde eklendi. Bakanlık, ‘belediyeler otellere ruhsatı vermeden önce bize de sorulacak bizden de uygunluk onayı alınacak, ondan sonra çalışma ruhsatı verilecek ve akabinde turizm işletme belgesi 6 ay içinde alınacak’ dedi. Turizm işletme belgesini alamazsanız 6 ay içinde, çalışma ruhsatınızı da iptal ediyor bakanlık.
Yani bakanlık, bu düzenlemeye dayanarak, belediyeden aldığı çalışma ruhsatı ile faaliyetlerine devam eden ve 6 ay içinde turizm işletme belgesi almamış otelleri kapatmaya başladı.
Turizm sektöründeki milyarlarca yatırım bir anda çöp oldu. Başka sektörlerde faaliyet göstermeyen sadece turizm alanına yatırım yapmış birçok girişimci batmaya başladı.
Anayasa Mahkemesi: Teşebbüs özgürlüğünü sınırlayamazsınız!
Belediyeler, kendi sınırları içindeki otelleri kolaylıkla denetleyip başvuruyu sonuçlandırırken Bakanlık’ta bu işe bakan departmanda az sayıda kişi çalışıyor! Oysa Türkiye genelinde binlerce otel var. Bu az sayıdaki personel ile binlerce oteli denetleyip uygunluk belgesi vermek yani çalışma ruhsatına uygundur demek çok uzun zaman alır hale geldi. Bir otel açılış yapmak için aylarca Bakanlık’tan gelecek denetmeni beklemek zorunda. Bu da binlerce otelin açılamaması ve milyarlarca dolar zarar ve binlerce kişinin istihdam edilememesi demek.
Konu Anayasa Mahkemesi’ne gitti
Anayasa Mahkemesi’nin 24.3.2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 17/10/2024 tarihli E.2021/100, K.2024/174 sayılı kararı ile 2634 sayılı kanunda konaklama ve plaj işletmelerinin belgelendirilmesi usulüne ilişkin "Belirtilen süreler içinde turizm işletmesi belgesi alamayan konaklama ve plaj işletmelerinin işletmeye açılamayacağı, faaliyette bulunamayacağı, ayrıca bunların işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının yetkili idare tarafından bir ay içinde iptal edilmesini” düzenleyen maddenin teşebbüs özgürlüğüne sınırlama getirdiği gerekçesiyle iptaline karar verdi.
Yani Anayasa Mahkemesi, Bakanlık’a ‘bu yaptığın düzenleme yanlış, 9 ay içinde bu kanunu düzelt’ dedi açıkça. Bakanlık ise bunu böyle algılamadı; ‘ben 9 ay boyunca turizm işletmelerini kapatırım’ şeklinde hareket etmeye devam etti.
Turizm işletme belgeniz yoksa ya da başvuru dosyanız yoksa; internetteki uluslararası ve yerli rezervasyon platformlarında yer alamıyorsunuz. Belge sunamazsanız sayfanız kapatılıyor ve rezervasyon alamıyorsunuz.
İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurdu, mühürler söküldü
Odadaki müşterisini sokağa bırakmak zorunda kalan kapatılan binlerce otel şimdi ne yapacak?
Çalışma ruhsatı iptal edilen işletmeler için yasal süreler aşılmadan idare mahkemesine başvurarak yürütmenin durdurulması kararı alınması gerekiyor. Benim avukatlığını yaptığım bir otel için idare mahkemesine başvurduk. Mahkeme heyeti, süreci titizlikle inceledikten sonra telafisi mümkün olmayan zararlara yol açacak uygulamayı durdurma kararı verdi. Hemen ardından mühürler söküldü ve otel yeniden müşteri kabul etmeye, turizme hizmet etmeye, ülke ekonomisine döviz kazandırmaya başladı.
Bu karar emsal bir karardır. Mühürlenen tüm otellerin aynı yolu takip etmesini öneriyorum.
Tatilcilere avukat tavsiyesi
Mühürlenen oteller, rezervasyon yaptıran insanlardan aldıkları paraları sunacakları hizmet için harcadıkları için geri ödeme yapamayabilirler. ‘Tüketici mahkemelerinin kararını bekleyelim’ diyebilirler. Bazı oteller, müşterilerinin sokakta kalmaması için başka oteller ayarlayıp masrafını da karşılıyor. Ancak sezon başladığı için başka otellerde de yer bulmak mümkün olmayabilir. Mühürlü bir kapının önünde valizinizle sokakta kalabilirsiniz. Tatile gidecek olan vatandaşlarımıza yola çıkmadan önce otellerini arayıp bir sorun olup olmadığını öğrenmelerini tavsiye ediyorum.”