İsmail Bölükbaşı: Rusya'daki Türkiye reklamları boşa harcanan para!

Antalya'ya ilk turistleri getirdi

Rus tur operatörü Intourist’in outgoing müdürü İsmail Bölükbaşı, TurizmGüncel Haber Koordinatörü Savaş Daş’la TUSİD İletişim Koordinatörü Yılmaz Keleş’in moderatörlüğünde TÜRSAB TV’de gerçekleşen ‘Turizm Gazetecileri Soruyor’ programında Rusya pazarına ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu.

15 Temmuz Rusya için erken bir tarih

Rusya’da 1 Temmuz’da referandum düzenleneceğini ve bu nedenle bu tarihten önce uluslararası uçuşların başlamasına dair bir karar alınmasının mümkün olmadığını belirten Intourist Outgoing Müdürü İsmail Bölükbaşı, ‘’Muhtemelen 1 Temmuz’dan sonra çok daha rahat önümüzü görme şansımız olacak. Şahsi kanaatim, uluslararası uçuşlar için 15 Temmuz erken bir tarih. Çünkü Rusya 1 Temmuz’da kendi kıyılarını açıyor. Daha orada ne olup bittiğini görmeden Rusya uluslararası uçuşlara izin vermez.’’ diye konuştu.

Mısır'ı Türkiye'den önce açabilirler

Rusya’nın turizmi politik bir argüman olarak kullandığına değinen İsmail Bölükbaşı, ‘’Şu anda özellikle Libya meselesi gündemde. Libya’da Türkiye ile Rusya karşı karşıya. En son Rus Dışişleri ve Savunma bakanlarının Türkiye’ye bir ziyareti olacaktı, resmi olarak da duyuruldu ama sonra bir anda iptal edildi. Bu da Libya meselesinde bir anlaşmazlık olduğunu gösteriyor. Bundan iki hafta kadar önce Rus Dışişleri Bakan Yardımcısı Mısır’la ilgili bir açıklama yaptı ve karantina süreci biter bitmez Mısır’ın açılmasının önünde bir engel kalmadığı şeklinde açıklama yaptı. Ben bunu Mısır’ın Libya’da Rusya’ya desteğinden dolayı göz kırpma olarak düşünüyorum açıkçası. Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin seyrine bağlı olarak, Mısır’ı daha önce bile açabilirler, bilmiyoruz.’’ dedi.

Rusya içi tur satışları katlandı

Koronavirüs salgınının en yoğun yaşlandığı Moskova’da karantina kurallarının gevşetilmesinin direkt olarak iç turizm satışlarına yansıdığı bilgisini veren İsmail Bölükbaşı, satışların katlanarak arttığını ifade etti. Bölükbaşı, ‘’Geçen seneki seviyeye gelmedi elbette ama belirsizlikler ortadan kalktıkça talep de artacaktır. Çünkü böyle bir ihtiyaç var. Yılda ortalama 11 milyon insan Rusya’nın kendi kayıtlarına tatile gidiyor. 1 Temmuz’dan sonra talebin artarak devam ededceğini düşünüyorum’’ şeklinde konuştu.

İsmail Bölükbaşı, programın devamında şu noktalarına katını çizdi:

Rus mahkemeler turizm sektörüne kolaylık sağladı

Sezon öncesi tur operatörleri ciddi ön ödemeler yapıyor. Operasyonlar iptal edilip iptaller başlayınca, Rusya mahkemeleri tüketicilerden gelen talepleri almayarak sektöre kolaylık sağladı. Ardından yıl sonuna kadar süre verildi şirketlere. Yıl sonuna kadar ya hizmet verilecek ya da para iadesi yapılacak. Bununla ilgili detaylar henüz net değil. 1 Temmuz’da netleşmesi bekleniyor.

Rusya'da destekler turizm sektörünü rahatlattı

Rusya’da kredi imkanları açıldı. Özellikle uçak şirketlerine ciddi krediler verildi. Turizm şirketlerine, önümüzdeki sene mayıs ayına kadar personel azaltmama şartıyla krediler verildi. Bu da kabaca birkaç aylık personel maaşına denk geliyor. Çok büyük paralar değilmiş gibi görünebilir ama yoklukta bunlar büyük paralar.

Ağustos sonuna Türkiye rezervasyonu alıyoruz

İç seyahat satışlarındaki artışın bir benzeri, uçuşlar başladıktan sonra, açık bir şekilde yurt dışı satışlarında da ortaya çıkar. Biz hala ağustos sonuna, eylül ayına ve 2021 yılına Türkiye rezervasyonu alıyoruz. Ruslar için Soçi, Kırım neyse Türkiye de o. Rusların çok alışık olduğu ve hiç sorun yaşamadığı bir ülke Türkiye.

Rus turist sayısında geçen seneye göre yüzde 50 anca olabilir

İki nedenden dolayı geçen seneki rakamlar elbette yakalanmaz; birincisi Rusya’da çok sayıda insan koronavirüs nedeniyle işsiz kaldı. İkincisi ise ruble dolar karşısında yüzde 15 değer kaybetti. Bunu anlamak lazım. Şu anda söylenecek her şey çok subjektif olur ama Rusya’da bu sene geçen seneki rakamın yüzde 50’sinin üzerine çakılması mümkün değil. Bir yandan da insanlar Rusya içindeki resortlere yönelmiş durumda. Yani Türkiye talebinin bir kısmı Rusya içine kayacak.

Türkiye’nin güvenli turizm için aldığı tedbirler Rusya basınında çok fazla yer aldı. Hatta bir ara ‘Türkiye açılıyor mu?’ Beklentisi de oluştu. Kimin çabasıyla olduğunu bilmiyorum ama Ruslar bundan haberdarlar.

Tur operatörü iflasları olmaz, çünkü...

Turizm sektöründe herkes birbirine bağlı. Finansman ve ödemeler anlamında bir denge kurulacaktır diye düşünüyorum. Şu anda 2021 ile ilgili görüşmeler yapıyoruz. 2020’nin kısmen kayıp bir sezon olduğunu söylemek abartı olmaz. 2021 yalıyla ilgili ödeme planlarını konuşuyoruz. Partnerlerin çok daha makul olduğunu görüyoruz. Çünkü onların yaşaması bizim, bizim yaşamamız onların yaşamasına bağlı. Dolayısıyla, büyük bir darboğaz yaşanmaz, el birliği ile çözülür. Bundan dolayı da tur operatörü iflasları olacağını düşünmüyorum. Ancak çok sayıda seyahat acentesi kapıya kilit vurdu. Bu şartlarda onların yaşaması çok daha zor.

Otel-tur operatörü ilişkilerinde köklü değişiklikler olmaz

Koronavirüsün otel-tur operatörü ilişkilerinde köklü değişiklikler yaratacağı sözleri, bence sıcağı sıcağına erken söylenmiş sözler. Türkiye’de özellikle otelcilik sektörü kirada, kredide. Önceden alınan paralarla oteller yapılıyor Türkiye’de. Şu olur; operatörler muhtemelen daha tedbirli olacak, kime para vereceğini bilecektir. Oralarda risk almayacaktır. Bunlar dışında ‘kimseye EB ödemesi yapmayacağız, kimseye para vermeyeceğiz’ yaklaşımı çok gerçekçi gelmiyor bana.

Erken rezervasyonlar sekteye uğrayacak

Son 4-5 yıldır Rusya’da artan erken rezervasyonlar sekteye uğrayacak. Çünkü insanlar tatile gidemedi ve parasını alamıyor. Benim kanaatim, erken rezervasyon satışlarında bir gerileme olabileceği yönünde. Bu şekilde tur operatörlerinin çevirdiği para miktarı azalacak. Dolayısıyla örneğin geçmişte 100 milyon dağıtılıyorsa şimdi bunun beşte biri oranında para vereceksiniz. Bu ister istemez otellere de, transfer yapanlara da yansıyacak. Bizim bunu çok fazla değiştirme şansımız olmaz.

Rusya'daki Türkiye reklamları boşa harcanan para çünkü...

Rusya’da Bilboardlara, otobüslere, dolmuşlara kadar her yerde Türkiye reklamları yapılıyor. Bu boşa harcanan bir para. Türkiye Rusya’da bilinmeyen bir marka değil. Tanıtım anlamında daha nokta vuruşlar yapmak lazım. Biz Intourist olarak 2012 yalını Dalaman yalı ilan etmiştik. Dalaman’a giden yolcu sayısı o zamanlar 75 bindi. Şu anda 400 binlere geldi. Workshoplar yaptık, gazetecileri götürdük. Acenteler bilmiyordu Dalaman’ı. 3-4 yıl içinde Dalaman’ın bir numarası haline geldik. Pazar payını çalarak değil, yeni bir pazar yaratarak. Buna benzer şeyler yapmak lazım.

Salgın geçerse gelecek yıl Rus turist sayısında 2019'u yakalarız

Rusya ve Rus toplumu bu dönemde çok ciddi sıkıntılar yaşadı. Pazar ve üretim durmuş durumda. Şimdi yeniden yavaş yavaş başlıyor. Ama yarın mesela ABD İran’a saldırırsa ne olur, Libya’da ilişkiler gerilirse ne olur? Bütün bunlar bir anda çöp olabilir. Ancak Covid-19 salgını geçer, Rusya ekonomisi normale dönerse, gelecek yıl biz yine 2019’daki sayıyı yakalarız Rusya’da.