TÜRSAB Seyahat Acentaları Birliği Yönetmeliği'ne karşı 2018 yılında bir grup seyahat acentası tarafından iptal istemiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine açılan davadaki son durumla ilgili açıklama yaptı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
" Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2018/4669 esas sayılı dosyası ile görülen bu davada yönetmeliğin tanım maddeleri dahil hemen hemen tüm hükümlerinin iptali istenmiştir.
Danıştay 8. Dairesi’nin ilk derece mahkemesi olarak baktığı bu davada Birliğimiz Bakanlık yanında müdahil sıfatıyla yer almıştır.
Dava sürerken Anayasa Mahkemesi, 22.03.2023 tarih ve E:2022/156, K:2023/58 sayılı kararı ile 1618 sayılı kanunda yer alan disiplin kurulu ve cezalarına ilişkin yönetmelikle düzenleme yapılmasına gönderme yapan 33. Maddenin 1’inci fıkrası ile 34’üncü maddenin 1’inci cümlesini iptal etmiştir.
Danıştay 8. Dairesi, Anayasa Mahkemesi iptal kararına dayanarak yönetmelikle ilgili davada, "Bakanlığın yönetmelik dayanak maddesi kalktı" gerekçesi ile, karar metninde, sadece disiplin cezalarının yönetmelikle belirlenmesine ilişkin karara dair hususlara değinmiş, ancak nihai karar özetinde “yönetmelik iptal edildi” yanılsamasına yol açacak bir ifadeyle karar vermiştir.
An itibariyle hukuki durum şudur:
Anayasa mahkemesi kararı TÜRSAB Disiplin Kurulu karar ve uygulamalarını ETKİLEMEMEKTEDİR. Zira iptal edilen sadece Bakanlık tarafından disiplin cezası düzenlemesinin yönetmelikle yapılacağı hükmüdür. 1618 Sayılı Kanun’da Disiplin Cezasına İlişkin Yönetmeliğe atıf yapılan yukarıda belirtilen cümleler için iptal hali söz konusudur. Seyahat Acentaları Birliği Yönetmeliği’nin dayanak maddesi 34’üncü maddenin (D) bendi altında yer alan sondan bir önceki “Bakanlıkça, Seyahat Acentaları Birliği’nin ve organlarının görev ve yetkilerine ilişkin bir yönetmelik hazırlanır.” hükmüdür. Bir başka deyişle; yönetmeliğin dayanak maddesi olan 34’üncü maddenin sondan bir önceki cümlesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmemiştir.
Danıştay 8. Dairesinin karar metninde Anayasa Mahkemesi iptal hükmüne dayanan maddelerle ilgili açıklama ve gerekçe yer almakta olup, yönetmeliğin diğer maddelerinden söz edilmemektedir. Danıştay sadece yukarıda açıklanan hükümlerden söz etmektedir.
Danıştay 8. Daire Başkanlığı kararı ilk derece mahkemesi kararıdır. Yani bu karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nda görüşüldükten sonra anlam ifade edecek ve onların vereceği karara göre uygulama yapılacaktır.
Kesin olmayan bu kararla yönetmeliğin uygulanması durdurulmamıştır ve nihai karar verilene kadar da iptal edilen hükümden söz edilemez. Öte yandan Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez. Anayasa’nın 153’üncü maddesinde bu durum ‘’ iptal kararları geriye yürümez.’’ şeklinde açıkça belirtilmiştir.
Bakanlık ve Birlik karar metnindeki hatalı ifade nedeniyle tavzih talebinde bulunmaktadır. Danıştay 8. Dairesi karardaki hatalı ifadeleri düzeltirse konu kapanmış olacaktır. Karardaki bu hatalı ifade düzeltilmezse karar temyiz edileceğinden, dava Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunda ele alınacaktır.
Bu süreçler yaklaşık bir yıl kadar sonra tamamlanacak ve karar bu haliyle kesinleşene kadar yeni kanun ya da yönetmelik yürürlüğe girerse dava konusuz kalacaktır.
Hukuken Seyahat Acentaları Birliği Yönetmeliği yürürlükte olup, tüm hükümleriyle uygulanmaya devam edilmektedir.
Saygılarımızla üyelerimizin ve kamuoyunun bilgisine sunarız."