Habertürk TV’de yayımlanan Güntay Şimşek’in sunduğu Airport programına konuk olan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, turizmde salgına karşı alınan önlemler, tatil kredi paketi, pandemi sürecinde internet satış kanallarının durumu, yaz sezonu ile 2021 çalışmalarına dönük turizmin sıcak gündemini ilgilendiren konularda şu değerlendirmelerde bulundu:
“Pandemi sürecinden en çok turizm sektörü etklendi. İnsanların seyahat ihtiyaçlarını karşıladığı için de yasakların ilk kalktığı andan itibaren seyahatlerin nasıl yapılacağı da ilk konuşulan konular arasında. Ülke turizmini ikiye ayırırsak, ilki yurtdışından turistin getirilmesiyle döviz girdisi sağlanan, cari açığımızı kapatan bir turizm geliri. 2020 yılına ciddi oranda azaldı. Avrupa Birliği yasakları kaldırdığında ilk başta kendi içindeki kısıtlamaları kaldırdı. Bu süreci başarıyla yöneten ülkemizi ilk halkada dışarıda bırakmış oldular.
“AVRUPA PAZARINDAN EYLÜL’DE TURİST ALMAYA BAŞLARIZ”
Yurt dışından beklediğimiz turistler açısından bakarsak 2020 hedeflerimizin şaşacağı pandemi nedeniyle belliydi, o yüzden beklentimiz çok yüksek değildi. Bu dönemi ne kadar az yarayla atlatırsak, ne kadar hafif atlatırsak 2021’e de o kadar güçlü gireriz. Temmuz-ağustos aylarında Avrupa’dan gelişlerin ufak ufak başlamasını bekliyoruz. Hala bu konuda umut var. Yurt dışından gelecek turist açısından bakacak olursak temmuz-ağustos itibariyle Orta Doğu pazarı, Ukrayna, Polonya gibi ülkelerden yolcu alma ihtimalimiz yüksek. Eylül ayından itibaren de ana pazarlarımız konumunda olan Almanya, Hollanda, Avusturya gibi ülkelerden turist almaya başlayacağımızı öngörüyoruz.
SEZON EKİM SONUNA KADAR UZAYABİLİR
Sezon ekim sonuna kadar bu sene uzayabilir. İnsanlar gerçekten çok bunaldı ve bir tatil ihtiyacı da var. Ülkedeki normalleşme sürecinin başlaması çok önemli. Ne kadar turizm hareketi kazasız başlarsa o döngüyü gören seyahat etmeye başlayacaktır.
ÖNCE İŞ SEYAHATLERİ SON DENİZ TATİLİ
İş seyahatleri mutlaka önce başlayacaktır. Bu biraz da zorunluluk aslında. Daha sonra deniz, kum ve güneş tatili için gelişler başlayacak ardınan kültür için seyahatlerin başlayacağını düşünüyorum. Kültür turizmine ilgi gösterenler hem gelir hem yaş düzeyi açısından farklı bir kategori. Onlar biraz daha ağırdan alacaklardır diye düşünüyorum.
İÇ TURİZM TEMMUZ İLE BAŞLAR…
Bilindiği üzere süreçte TÜRSAB olarak biz de iptal etmeyin erteleyin kampanyası yaptık. Yurtiçi hareketinin temmuz içinde başlayacağını, artarak ağustos ve eylül ayları içinde okul tatillerinin de takvimine uygun şekilde devam edeceğine ve bu sürecin iç turizm açısından yara almadan atlatılacağına inanıyorum. Tabii ki iç turizmde de bir azalma olacak. Dünya turizmi çok ciddi daralmış durumda. Ancak dış turizm kadar büyük bir daralma beklemiyoruz.
KREDİ PAKETİ TURİZMİ HAREKETLENDİRİR
Yurtiçinde seyahat eden vatandaşlarımzdan erken rezervasyon yaptıran ve seyahatini iptal etmemiş olanlarla ilgili hiçbir sıkıntı yok. Süreç aynen devam edecek. Yeni paketlerle ilgili de alınmış bir takım tedbirler var. Ne olsu mesela yurtiçindeki turizmi hareketlendireceğini düşündüğümüz bir kredi paketi açıklandı. Bu kredilerin seyahat acenteleri üzerinden verilecek olması çok önemli. Bankalar tüketicilerin seyahat paketini aldığı firmaya ödeme yapıyor. Yani firma olmadan başka türlü alınamayacak bir kredi uygulamadı. Bu tabii sektörü doğrudan destekleyen son derece faydalı bir girişim.
BU İŞİN BİR DE EKONOMİSİ VAR
Çeşitli bakanlıklar kendi alanlarıyla ilgili kurallar yayınladılar. Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı gibi ilgili bakanlıklarımız çalışmalar yaptılar. Bunlar mutlaka bir zemine oturacaktır. Mesela uçaklarda orta koltukların boş kalması gibi uygulanması mümkün olmayan konular vardı. Tabii bu işin bir de ekonomisi var. Uçak fiyatlarının iki misline çıktığı bir ekonominin yürümesi mümkün değil. Dolayısıyla oturacaktır. Hijyen tedbirlerinin Türkiye’de çok rahat uygulanabileceğini düşünüyorum. Her şey dahilde de bugünün koşullarına göre mesela yemek servisi görevliler tarafından yapılacak. Masalar arası mesafe olacak. Plajdaki dinlenme belli aralıklarla olacak. Ailelerle ilgili sosyal mesafe kuralları kaldırıldı. Bir takım çelişkili uygulamar var biz de görüyoruz, onlar da düzelecektir. Mesela uçakta aile üyeleri yan yana oturabilirken uçaktan inip transfer aracında yan yana oturmaları neden mümkün olmuyor? Mutlaka bunlar da düzelecektir.
“BİZ ÇOK DAHA DİKKATLİ OLACAĞIZ”
Herhangi bir semptomu olmayan vakalar çıktı. İnsanlar enfekte olarak da gelebilir. Bu İspanya’da da Yunanistan’da da olabilir. Otellerimiz de gerçekten çok önemli tedbirler aldılar. Umut ediyorum ki bu süreçte herhangi bir vaka olayı yaşamayacağız. Bu her yerde olabilir, tabii bizde olursa gürültü daha çok çıkar ve aleyhimize kullanılması çok daha şiddetli olur. O yüzden biz daha dikkatli olacağız. Turist hareketi Avrupa’dan belli bir süre sonra başlayacaktır. Ben herhangi bir olumsuz durumla karşılaşacağımızı, uygulamalarda sıkıntı yaşayacağımızı düşünmüyorum. Bu seneyi kazasız belasız atlatırsak esas maç 2021’de oynanacak. Ağustos sonu herkes 2021 programını çıkacak.
2021’i PLANLAMAYA BAŞLAMALIYIZ
2020’de döviz kaybı olmuş ve dünya turizmi ciddi daralma yaşamış vaziyette. İspanya’nın İtalya’nın durumu belli, Yunansitan’ın durumu belli, bunlar bizim rakiplerimiz; Mısır’ın durumu belli, Tunus’un durumu belli. Burada öne çıkabiliyor olmamız lazım. Biz bir yandan 2020’yi düzenlemeye çalışırken bir yandan da 2021’le ilgili pazarlama çalışmalarına son sürat başlamamız gerekiyor. Tabii evimizin tertemiz olması gerekiyor. Yabancı turist açısından çok dikkatli olmamız gerekiyor. Bir yerlerde turizm adına iyi bir şeyler olacaksa, bir hareket olacaksa mutlaka Türkiye’de bunun bir tık fazlası olacaktır.
MUHATABINIZI BİLDİĞİNİZ FİRMALARLA ÇALIŞACAKSINIZ
İnternet portallarıyla rezervasyon yapanlar pandemi sürecinde muhatap bulamadılar. Makineler ile konuştular. Çünkü onlar 10 milyon kişiye, 25 milyon kişiye satıyor. Aradınız kimseye ulaşamadınız. Ama buradaki seyahat acentaları tüketicilerin paralarını geri ödemek zorunda kaldı. Ödemeyen kupon verdi, ödemeyen ileriye erteledi. Bir sıcak temas bulabildiniz. Teknolojiyi tabii ki kullanalım, bütün acentalar kullanacak. Zaten kullanıyorlar, teknolojiyi kullanmadan rekabet etme şansınız yok. Ama muhatabınızı bildiğiniz firmalarla çalışacaksınız. Booking.com’lar Airbnb’ler neredeler? Bütün dünyada sınıfta kaldılar. Bu markalara yolcunun eskisi kadar talebi olmayacaktır. Aynı zamanda bu firmaların Türkiye’de fatura kesmesi gerekiyor. Başından beri bunu söylüyoruz. Vergi vermeden ticaret yapmayı hiçbir ülke kabul etmez."