Şimdi tam zamanı!

Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin (TÜRSAB) 25.olağan genel kurulu geçtiğimiz hafta sonu tamamlandı. Hem seçilen yönetim açısından ve hem de muhalefet açısından yorucu bir genel kurulu geride bıraktık. Şimdi önümüze bakma zamanı!

Bu genel kurul öncesinde ve genel kurul sırasında yaşanan seviyeli-seviyesiz tartışmalar ve itiş kakışla birlikte tamamlanan genel kuruldan sonra bir daha bu tür tatsızlıkların yaşanmaması için neler yapmamız gerektiğine odaklanma zamanının geldiğini düşünüyorum.

Öncelikle 25.olağan genel kurulunun en tartışılan konularından biri Başkan adayı enflasyonuydu. Mevcut Başkan Firuz Bağlıkaya, Ali Bilir, Bilal Korkmaz, Aydın Yaylacıklılar, Eyüp Kartal ve Netice Günyeli ile birlikte toplamda 6 tane başkan adayı vardı.

Gerçi seçim günü Bilal Korkmaz ile Aydın Yaylacıklılar birleşse de cumartesi günü her biri başkan adayı olarak ayrı ayrı konuşma yaptılar ve böylece delegenin zamanından aldılar.

Pazar günü kurulan sandıklardan Netice hanıma oy çıktı mı bilmiyorum. Sırf genel kurulda konuşmak için, üstelik otuz kişilik yönetim, denetim ve disiplin listesini oluşturamadan başkanlığa aday olmak gibi bir yaklaşım ne kadar doğru tartışmak hatta bunun önünü almak gerekiyor.

TÜRSAB genel kurullarında her canı isteyen aday olmalı mı?

Her ne kadar adına demokrasi desek bile TÜRSAB’ın geleceğini inşa etmesi gereken bir genel kurulda bu kadar çok başkan adayı ile genel kurulu meşgul etmek kurumu ileriye taşımayacaktır. Bu kadar çok adaylı bir genel kurulda ne icraatlar konuşulur ne de mevcut yönetim denetlenir. Hele kurumu ileriye taşıyacak konular, projeler hiç konuşulmaz. Tam bir kaos ortamı yaşanır ve sektör de bir adım ileri gitmez.

TÜRSAB Başkanlığına aday olup kurumu üç yıl yönetecek kişinin keyfiyetle aday olmasının önü kapanmalıdır. Bunun için yapılacak şeylerden biri de en az yüz delegenin imzası ile Başkan adayı olunmalıdır. Buna birkaç kriter daha getirilebilir. Örneğin disiplin suçu işlememek, aidatını ödemek gibi.

Ya da mevcut TÜRSAB genel kurul toplanma şeklinde köklü bir değişiklik yapılmalıdır ki bence asıl tartışılması gereken budur.

TÜRSAB delegesini genel kurula taşımalı mı?

Hiç kuşku yok ki bu genel kurul öncesinde en çok tartışılan konulardan biride delegenin genel kurula TÜRSAB olanakları ile taşınıp taşınamayacağıydı. Üç yıl önce yapılan genel kurulda böyle bir önerge verilmiş ve üyelerin çoğunluğu tarafından kabul edilmiş olsa bile bunun uygulanabilirliği konusunda hem mali hem hukuken ve hem de fiilen uygulanabilirliği konusunda birtakım sorunlar vardı.

TÜRSAB, her geçen gün artan üye sayısı ile 11.800’e dayandı. 2019 ve nihayetinde bu seneki genel kurula 4.000 üyenin üzerinde bir katılım oldu. Bu gidişle üç yıl sonra 2025 yılında yapılacak genel kurul sayısı kim bilir kaç üyeye ulaşacak belli değil!

Şimdiden söyleyeyim, bu kadar kişiyi ‘TÜRSAB taşısın’ fikrine karşıyım. Bu kadar yüksek sayıyı her genel kurul zamanı İstanbul’a taşımak, konaklamasını ayarlamak hem zaman hem iş yükü ve hem de mali açısından ciddi bir külfet, TÜRSAB’ı bu kadar büyük ve zor bir külfetin altına sokmak akıl kârı değildir.

Üyeyi genel kurula taşıma işi hem TÜRSAB için ve hem de üye için bir sorun ve bu sorunu ortadan kaldırma ve daha makul seviyelere çekmek için radikal çözümler üzerine durmalıyız.

TÜRSAB genel kurulu delege sistemini neden tartışmıyoruz?

Geçen hafta yapılan 25. Olağan genel kurulda açıklanan haziruna göre yaklaşık 11.800 üyeye sahibiz. Eğer sayın bakanın önünde duran yeni TÜRSAB yasa taslağını meclise gönderip yasalaştırmaz ise yeni kurulacak acenta sayısı hızla artmaya deva edecek ve belki de 2025 yılı genel kuruluna kadar 13-14 bin acenta sayısına ulaşacağız.

Bu sayılarla bir genel kurul yapmak hangi yönü ile bakarsanız bakın sürdürülebilir değildir. Onun için artık şu delege sistemini tartışmalıyız.

Geçtiğimiz Eylül ayında bunu Firuz başkana önermiştim. Hatta bu konuyu İlker Hoca ile de bir ara tartışmıştık. Gördüğüm kadarıyla Firuz başkanda İlker Hoca da bu konuya çok soğuk bakmıyorlar. Sadece en ideal delege sisteminin oluşturulma biçimi ve sonrası ile ilgili yani delegelerin bir tarafça etki altına alınması gibi birtakım endişeler var.

Bu endişeler haksız endişeler değil, henüz zamanımız var ve bunu her kesimde tartışmaya açıp en ideal biçimi oluşturmalıyız. Uygulamaya geçildikten sonraki süreçte oluşacak aksaklıkları gidermek için revizyonlar yapılarak sistem sürekli güncellenebilir.

Bu konuyu hızlıca tartışmaya açmalı ve yeni dönemde bakanlıkla görüşülerek delege sistemine geçilip 2025 yılında yapılacak genel kurulu bu delege sistemi ile yapmalıyız.

TÜRSAB, delege sistemine hazır mı?

TÜRSAB, Türkiye’de 37 tane Bölge Temsil Kurulu (BTK) ile 81 il ve 922 ilçeyi kapsayan bir örgütlenme yapısına sahip. Bu BTK’ların yirmisinde yedi asil ve yedi adet yedek üye var. Diğer on yedi tanesinde ise beş asil ve beşte yedek üye var. 225 asil üye ve 225 yedek üye olmak üzere toplamda 450 üyesi ile bölgesindeki acentalara hizmet eden bir kurum yapısından söz ediyoruz.

BTK seçimlerinde seçilen yönetim kurulu asil ve yedek üyeler TÜRSAB genel kurul olağan delegesi sayılabilir. Böylece BTK yönetimine seçilen üyelerin daha aktif ve etkin olması sağlanabilir.

Diğer taraftan BTK seçimlerini yaparken aynı zamanda genel kurul delege seçimleri de yapılabilir. Halihazırda yaklaşık 11.800 üye üzerinden yola çıkacak olursak ilgili BTK bölgesindeki toplam acenta sayısı üzerinden bir delege sistemi oluşturabiliriz.

Mesela, bir BTK bölgesinde her yüz acenta için bir delege seçebilmiş olsak, yaklaşık TÜRSAB üye sayısı olan 11.800 acenta adına 118 delege seçmiş olacağız. Buna BTK yönetimi için seçilen asil ve yedek üyeleri (450) eklediğimizde toplam delege sayısı 568 delege olur.

Ya da her elli üyeye bir delege için seçim yaparsak bu sayı 236 delege olacaktır, ilave 450 BTK üyesi ile birlikte 686 delege olur.

Ya da her yirmi üyeye bir delege için seçim yaparsak bu sayı 590 delege olur, ilave 450 BTK üyesi ile birlikte 1.040 delegeye ulaşır.

Bana göre en uygun delege sayısı budur. TÜRSAB gibi büyük bir yapıyı yönetecek delege sayısı mevcut üye sayısının en az yüzde onuna yakın bir sayıya denk gelmelidir diye düşünüyorum.

TÜRSAB olarak bu sayılardaki delegeyi İstanbul’daki genel kurula taşımak, bir veya iki gece konaklatmak hem mali açıdan hem de organizasyon açısından sürdürülebilir olabilir. Ayrıca genel kurula katılacak kişi sayısı aylar hatta yıllar önce bilinecektir.

Diğer taraftan katılan delege isimleri de seçimlerden en az bir ay önce belli olacağından bu işin uçak ve otel konaklama organizasyonun yapma ve maliyetini önceden hesaplama gibi birçok faydası olacaktır.

TÜRSAB Yönetimi delegeler arasından oluşturulabilir mi?

Delege sistemi, sayısı ve oluşturma biçimi tartışılabilir ancak en büyük sorun, bu delegelerin şaibeye bulaştırılmadan genel kurula katılmasını sağlamak gerekir. Bunun içinde birtakım tedbirler alınmalıdır.

Mesela halihazırda ki mevcut TÜRSAB, yönetim, denetim ve disiplin kurulları asil ve yedekleri ile birlikte otuz kişidir. Bu sayı böylesine büyük bir yapıyı yönetmek için yeterli bir sayı değildir.

Oluşturulacak delege sistemi ile birlikte TÜRSAB yönetim, denetim ve disiplin üye sayıları iki katına çıkartılarak altmış kişiye ulaşmalıdır. Bu yönetim oluşacak mevcut genel kurul delegeleri arasından seçilmelidir.

Diğer taraftan yukarıda da değindiğim üzere başkan adayı enflasyonunun önüne geçmek için, TÜRSAB’a başkan adayı olacak kişilerin önce bağlı bulunduğu BTK’dan delege olarak seçilmesi gerekir, daha sonra mevcut delege sayısının en az yüzde onunun imzası ile aday olabilmelidir.

Böylece hem başkan ve hem de yönetime aday olan kişiler tabandan başlayarak seçim çalışmalarını yapmış olacaktır. Böylece daha BTK seçim çalışmalarında kendini üyeye beğendirme cabası içinde olan ekipler daha şanslı olacaktır.

Böyle bir seçim sürecinde üyesi için çalışanlarla çalışmayanlar arasındaki fark ortaya çıkacaktır. Birkaç kişinin belirlediği değil de üyesi ile bütünleşmiş delegeler yönetimde daha fazla söz sahibi olacaktır.

TÜRSAB Disiplin ve Denetim kurulu seçimleri başkan ve yönetim kurulu listelerinden bağımsız olarak tamamen ayrı ve mevcut delegeler arasından seçilmelidir.

Bu konudaki kriterler tartışmaya açıktır ve daha da geliştirilebilir. Böylece geçen haftaki genel kurulda oluşan karmaşanın önüne geçmek mümkün olacaktır.

Delege sistemi ile neleri başarabiliriz?

Gözüken odur ki mevcut sistem artık sürdürülebilir değil. Maddi ve manevi açıdan hem TÜRSAB hem de genel kurula katılan binlerce üye bu süreçte çok yıpranıyor. Aslında bir festival havasında geçmesi gereken TÜRSAB genel kurulları kaos ve karmaşa içinde tamamlanıyor. Ne kuruma ne de üyesine faydası oluyor.

Hal böyle olunca artık yeni şeyler düşünüp planlama zamanı geldi de geçiyor bile, Bundan sonra hem muhalefet tarafının hem mevcut yönetim tarafının ve hem de hiçbir tarafta olmayan baş tacı üyelerimizin kafa yorması gereken şeylerden biri de bu delege sistemi olmalıdır.

Dolayısıyla;

Kaosların, provokasyonların konuşulduğu genel kurul değil TÜRSAB’ı geleceğe taşıyacak projelerin yarıştığı bir genel kurul planlamalıyız,

Yumrukların çarpıştığı bir genel kurul değil fikirlerin yarıştığı bir genel kurul yaratmalıyız.

Tek adam, diktatör gibi kavramların tartışıldığı bir genel kurul değil tabandan tavana doğru oluşan bir yönetim anlayışının olduğu genel kurullar oluşturmalıyız.

Böylece zaman kayıplarının olmadığı, kısır tartışmaların yapılmadığı bir genel kurul tasarlamalıyız,

Ancak bu şekilde TÜRSAB’ı daha ileriye taşıyabiliriz.

Neden bütün bunları tartış mıyoruz?

Şimdi tam zamanı!